Bouwbedrijven als Heijmans en Rutte Wegenbouw experimenteren met hybride en elektrische bouwmachines. Ook op bouwplaats moet de emissie van broeikasgas omlaag.

Bouwbedrijven die niet in extra duurzaamheid investeren, gaan het de komende jaren moeilijk krijgen, stelt voorzitter Maxime Verhagen van brancheorganisatie Bouwend Nederland deze week in het vakblad Bouwmachines. Opdrachtgevers zullen strengere milieueisen aan de bouwers stellen, aldus de oud-politicus.

Strengere eisen
Grote gemeenten als Amsterdam, Utrecht, Den Haag en Nijmegen eisen nu al van bouwbedrijven dat ze helpen om de luchtkwaliteit te verbeteren. Die houding is vrij nieuw. De grond- weg en waterbouw is goed voor ongeveer één megaton CO₂ per jaar en 4% van de totale uitstoot van broeikasgas in het verkeer. Dat werd door de gemeenten lange tijd als marginaal gezien; ze vonden de aanpak van grotere vervuilers in het verkeer belangrijker. ‘Maar het laaghangende fruit in het verkeer is nu geplukt’, zegt Albert Lusseveld van BMWT, de branchevereniging voor machinebouwers.

Bovendien gaat het in de bouw vaak om projecten in de binnenstad. Als daar de uitstoot van schadelijke gassen wordt teruggedrongen, komt dat de luchtkwaliteit in de gemeente meteen ten goede. De overgang naar hybride (half elektrisch-half benzine) kan volgens berekeningen van branchevereniging BMWT een besparing tot 50% op de CO₂-uitstoot opleveren.

Elektrische sloopmachines
Verschillende aannemers hebben inmiddels een deel van hun materieel elektrisch of hybride uitgevoerd. Zoals Rutte Wegenbouw, dat sinds eind vorig jaar onder meer een elektrische shovel gebruikt. Ook producenten van machines proberen hun machines te vergroenen. Zo presenteerde Spierings Mobile Cranes uit Oss eerder deze maand een hybride hijskraan.
Bij Sherpa, een Nederlandse producent van onder meer sloopmachines en kleine graafmachines, is inmiddels rond de 40% van de verkopen elektrisch.

Halve dagen
Maar de overgang naar elektrisch, een populairdere optie dan bijvoorbeeld biobrandstoffen, brengt ook beperkingen met zich mee. Zo kunnen elektrische machines zoals de shovel van Rutte Wegenbouw, vaak niet meer dan een halve dag draaien.
Sherpa laat weten haar elektrische machines vrijwel uitsluitend voor binnentoepassingen te verkopen omdat benzine en diesel daar verboden zijn. ‘Buiten zijn de conventionele machines nog altijd superieur’ zegt general manager Marcel van den Hanenberg, al verwacht hij binnen enkele maanden machines met betere batterijen te leveren.

Verschillende eisen
Een ander probleem is dat gemeenten verschillende soorten eisen aan duurzaamheid stellen. De branchevereniging probeert die regels nu uniform te krijgen. Waarschijnlijk komt er binnenkort een lijst waarbij een aannemer bonuspunten kan scoren bij een aanbesteding. Zo’n aannemer krijgt dan sneller een project toegekend als een machine zuiniger is en nog sneller wanneer het materieel elektrisch is.
Tegelijkertijd zijn er ook gemeentes die nog geen enkele eis stellen. ‘Als een inschrijving alleen om de prijs gaat, dan maken we met een duurdere elektrische shovel weinig kans’, zegt René Rutte van pionier Rutte Wegenbouw.

Gedrag zeker zo belangrijk
Volgens Lusseveld van de branchevereniging kan ook zonder grote investeringen al flink bespaard op uitstoot worden. ‘We proberen het gedrag van chauffeurs te verbeteren. Een graafmachine die op een hoop zand gaat staan en het van daaruit in een vrachtwagen laadt, gebruikt veel minder energie dan een machine die naast het werk staat. Ons onderzoek laat zien dat dit soort technieken 20% brandstof bespaart.’
Maar de grootste winst is volgens hem nog steeds te behalen met het minder stationair laten draaien van materieel. ‘Dat gebeurt nog te veel.’

Bron: Financieel Dagblad. Lees het artikel hier